|
Z HISTORII ZIEMI NOWOGARDZKIEJ
Początek miastu Nowogard dał gród - siedziba kasztelana, który założono w IX-X wieku na półwyspie nie istniejącego już Jeziora Grodzkiego. Z biegiem lat na płaskim wzniesieniu pomiędzy jeziorami: Grodzkim i Nowogardzkim powstała osada rzemieślniczo-handlowa, która później przekształciła się w miasto. W 1248 roku ziemie nowogardzkie, będące dotąd we władaniu księcia pomorskiego Barnima I, nabyło biskupstwo kamieńskie. W 1274 roku miasto wraz z okolicznymi wsiami otrzymał w lenno od biskupa Hermana von Gleichen hrabia Otto von Eberstein. W pierwszej połowie XIV wieku rozpoczęto budowę obronnych murów wokół miasta, które - po otoczeniu go murami – przybrało kształt elipsy o długości 375 i szerokości 225 metrów. W centralnej części miasta znajdował się duży prostokątny rynek, przy którym w XIV wieku wzniesiono ceglany ratusz oraz istniejący do dziś kościół. W wiekach średnich Nowogard był niewielkim ośrodkiem rolniczo-rzemieślniczym, który mimo dogodnego położenia, nie rozwinął się w znaczący ośrodek handlowy. W 1663 roku, po śmierci ostatniego z Ebersteinów, dobra nowogardzkie przeszły w posiadanie księcia Bogusława Croy d’Archot, a następnie stały się (w 1684 r.) własnością elektorów brandenburskich.
W 1724 roku do okręgu nowogardzkiego przyłączono powiat Dewitzów, właścicieli Dobrej. Powstał w ten sposób powiat Dobra-Nowogard, który przetrwał do początku XIX wieku. W 1807 roku miasto zostało zajęte przez wojska napoleońskie, które wcześniej toczyły zacięte boje o Nowogard z żołnierzami i ochotnikami dowodzonymi przez majora Ferdynanda von Schilla. W 1808 r. Nowogard ustanowiono siedzibą powiatu. W 1819 r. nastąpiła kolejna reforma administracyjna, w wyniku której w skład powiatu weszły miasta: Goleniów i Nowogard. Utworzony powiat przetrwał z niewielkimi zmianami do 1954 r., kiedy to powiat nowogardzki, obejmujący ponad 1200 km kw. powierzchni, podzielono na dwa powiaty: nowogardzki i goleniowski. Taki podział funkcjonował do reformy administracyjnej w 1975 r. Przyspieszony rozwój miasta przyniosła II połowa XIX w. W maju 1883 r. ze stacji w Nowogardzie odjechał pierwszy pociąg pasażerski. W następnych latach wybudowano wiele obiektów użyteczności publicznej, powstały nowe zakłady przemysłowe. Tuż przed wybuchem II wojny światowej Nowogard liczył 8 148 mieszkańców. Zniszczone w trakcie działań wojennych miasto, w okresie powojennym zostało odbudowane i rozbudowane. Zabudowano m.in. zniszczone całkowicie zabytkowe centrum miasta, wybudowano nowe osiedla mieszkaniowe. Powstały też obiekty użyteczności publicznej: hotel, dom kultury, biblioteka , szkoły. Najważniejsze inwestycje ostatnich lat związane są z unowocześnianiem infrastruktury. Należą do nich: modernizacja oczyszczalni ścieków, rozbudowa sieci kanalizacyjnej i wodociągowej oraz ujęcia wody pitnej. W ostatnim okresie wybudowano także trzy duże sale sportowe, kąpielisko miejskie zyskało nową zjeżdżalnię wodną, przystąpiono do rozbudowy i modernizacji szpitala.
Warto zobaczyć
• Gotycki kościół Mariacki, którego budowę ukończono w 1334 roku. W kościele znajduje się bogato wyposażony ołtarz z początku XVII wieku z kilkunastoma scenami figuralnymi. Należy on do najpiękniejszych obiektów tego typu na Pomorzu Zachodnim. Główny portal kościoła ozdabiają dwie kamienne, romańskie chrzcielnice. • Obronne mury miejskie z XIV wieku - zachowane tylko częściowo nad jeziorem. Dawniej, przed kilkuset laty, otaczały całe miasto. W mury o wysokości 5 metrów wbudowane były czatownie oraz dwie duże, obronne bramy miejskie. • Dwa największe na Pomorzu cisy o wysokości 10 i 12 m. Liczą około 700 lat. Rosną na osiedlu mieszkaniowym w pobliżu placu Wolności. • Do ciekawych zabytków, znajdujących się na terenie gminy, zalicza się m.in.: gotyckie kościoły z XV wieku z drewnianymi wieżami w Długołęce i Wyszomierzu oraz pałacyk wiejski w Kulicach (siedziba rodowa Bismarcka, obecnie Polsko - Niemiecki Ośrodek Konferencyjno - Szkoleniowy). • Na terenie miasta i gminy rośnie wiele drzew uznanych za pomniki przyrody, m.in. znajdujący się w pobliżu hotelu “Kamena” piękny okaz miłorzębu dwuklapkowego, a w kilku miejscowościach wiejskich zachowały się stare, okazałe parki dworskie.
|
|
Dorabianie kluczy Goleniów
|