Państwowy Powiatowy Inspektor  Sanitarny w Goleniowie w związku ze wzmożoną liczbą zachorowań na ospę wietrzną na terenie powiatu goleniowskiego przypomina, że główną metodą zapobiegania ospie jest uodpornienie czynne, czyli szczepienie p/ospie wietrznej.

    Jest to najczęstsza choroba zakaźna zgłaszana w Polsce. Obecnie najczęściej chorują dzieci przedszkolne w wieku 3-5 lat. W Polsce dostępne są szczepienia ochronne przeciw ospie wietrznej. Zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych szczepienie przeciwko ospie wietrznej jest zalecanym szczepieniem odpłatnym, ale istnieje szereg osób, u których jest to obowiązkowe nieodpłatne szczepienie realizowane ze środków publicznych. Są to: dzieci do ukończenia 12 roku życia  z upośledzeniem odporności o wysokim ryzyku ciężkiego przebiegu choroby (z ostrą białaczką limfoblastyczną w okresie remisji, zakażone HIV, przed leczeniem immunosupresyjnym lub chemioterapią, a także zdrowe dzieci do ukończenia 12 roku życia z otoczenia tych pacjentów, które nie chorowały na ospę wietrzną) lub przebywające w zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych, w zakładach opiekuńczo-leczniczych, rodzinnych domach dziecka, domach dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, domach pomocy społecznej, placówkach opiekuńczo – wychowawczych, regionalnych placówkach opiekuńczo-terapeutycznych, interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych, a ponadto dzieci przebywające w żłobkach lub klubach dziecięcych. Szczepienie wymaga podania dwóch dawek. Pierwszą dawkę szczepionki można podać po ukończeniu 9 miesiąca życia, a dawkę przypominającą po 6 tygodniach. Jeśli dorosła osoba nie chorowała na ospę wietrzną, szczepionkę można podać w dowolnym wieku. Nie odnotowano istotnych niepożądanych odczynów poszczepiennych po szczepionce przeciw ospie wietrznej.

Ospa wietrzna jest chorobą wirusową, którą wywołuje wirus Varicella-zoster virus. Jest to ten sam wirus, który powoduje zachorowania na półpaśca. Ospa wietrzna charakteryzuje się wysoką zaraźliwością. Wirus wywołujący ospę wietrzną szerzy się drogą kropelkową poprzez kontakt bezpośredni oraz kontakt pośredni przez przedmioty świeżo zanieczyszczone materiałem z nosa, gardła oraz wykwitów skórnych chorej osoby.
Ospa wietrzna występuje zwykle u dzieci. Na ogół stwierdza się u nich łagodne objawy kliniczne takie jak brak łaknienia, ból głowy, osłabienie, niewysoka gorączka. Wysypka pojawia się stopniowo i przechodzi od fazy plam do pęcherzyków, krost i krótko utrzymujących się blizn. Wysypka występuje na całym ciele, choć początkowo pojawia się na tułowiu. Wysypce towarzyszy silny świąd. Dodatkowo może też wystąpić powiększenie węzłów chłonnych potylicznych i karkowych. Przebieg ospy wietrznej najczęściej łagodny u dzieci – u młodzieży i dorosłych może charakteryzować się znacznym nasileniem objawów. Ryzyko wystąpienia powikłań po zachorowaniu (np. wtórne zakażenia bakteryjne skóry, bakteryjne zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie serca itp.) wzrasta wraz z wiekiem. Na skutek uaktywnienia się wirusów, które pozostają po przechorowaniu w zwojach nerwowych, mogą pojawić się objawy półpaśca. Po kilku dniach bólu i tkliwości skóry unerwionej przez zajęte nerwy następuje w tym miejscu wysyp pęcherzyków przypominających pęcherzyki ospy wietrznej, nieco jednak większych i głębiej umiejscowionych. Wirus wywołujący ospę wietrzną i półpaśca szerzy się drogą kropelkową, przez kontakt bezpośredni i pośrednio przez kontakt z przedmiotami świeżo zanieczyszczonymi wydzieliną z pęcherzyków od chorej osoby. Ospa wietrzna charakteryzuje się wysoką zaraźliwością. Większość ludzi choruje w dzieciństwie, a ponieważ zachorowanie pozostawia trwałą odporność, dorośli są odporni na tę chorobę i powtórne zachorowania na ospę należą do rzadkości.
    Przechorowanie ospy wietrznej w dzieciństwie pozostawia trwałą odporność u dorosłych. Wyjątek stanowi natomiast reaktywacja wirusa pod postacią półpaśca. Dzieje się tak w wyniku indywidualnych właściwości neurotropowych, które powodują uaktywnienie wirusów pozostałych  w zwojach czuciowych po pierwotnej infekcji.
    Ospa wietrzna może też prowadzić do zgonu szczególnie u małych dzieci z niedoborem odpornościowym wywoływana w sposób wymuszony.




foto : Øyvind Holmstad